8 κοινοί διατροφικοί μύθοι
Γράφει ο Παπακωνσταντίνου Θεόδωρος
Στο χώρο της διατροφής επικρατούν διάφοροι μύθοι οι οποίοι ενώ έχουν καταρριφθεί από την επιστημονική κοινότητα συνεχίζουν να διαδίδονται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Στη συνέχεια θα αναφερθούν κάποιοι από αυτούς και τι πραγματικά ισχύει
Μύθος Νο1: Η πιο υγιεινή διατροφή είναι αυτή που στηρίζεται σε υδατάνθρακες και δημητριακά και περιορίζει αυστηρά το λίπος (Low fat-High carb diet).
Παρόλο που η σύσταση για περιορισμό του λίπους στη διατροφή ακολουθήθηκε για πολλές δεκαετίες, δεν υπάρχουν μελέτες που να έχουν δείξει υπεροχή αυτού του τύπου διατροφής σε σχέση με άλλους. Πιο συγκεκριμένα δε βρέθηκαν διαφορές ούτε στην απώλεια βάρους ούτε στην πρόληψη του καρκίνου ούτε στη μείωση του κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο.
Μύθος Νο2: Τα μικρά και συχνά γεύματα θα αυξήσουν το μεταβολισμό.
Όσες μελέτες έχουν εξετάσει το συγκεκριμένο θέμα δεν έχουν δείξει καμία διαφορά μεταξύ της κατανάλωσης 2-3 και 5-6 γευμάτων την ημέρα, σχετικά με την αύξηση των δαπανώμενων θερμίδων από τον οργανισμό. Αντιθέτως κάποιοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι τα συχνά γεύματα αυξάνουν τις πιθανότητες υπερκατανάλωσης θερμίδων λόγω λάθος επιλογών τροφίμων.
Μύθος Νο3: Ο κρόκος του αυγού είναι πλούσιος σε χοληστερόλη και πρέπει να τον αποφεύγουμε.
Η χοληστερόλη που προσλαμβάνουμε από την τροφή ελάχιστα επηρεάζει τη χοληστερόλη αίματος, τουλάχιστον για την πλειοψηφία των ανθρώπων. Η κύρια ρύθμιση της παραγωγής της γίνεται από το συκώτι. Μελέτες που εξέτασαν την καθημερινή κατανάλωση αυγών δεν κατάφεραν να δείξουν συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης τους και αύξησης καρδιαγγειακού κινδύνου σε υγιή μη διαβητικά άτομα. Το αυγό αποτελεί ένα από τα πιο πλήρη και θρεπτικά τρόφιμα και ο κρόκος του πηγή βιταμινών και καλών λιπαρών (ιδιαίτερα όσα είναι εμπλουτισμένα με Ω3 λιπαρά)
Μύθος Νο4: Η αυξημένη πρόσληψη πρωτεΐνης προκαλεί πρόβλημα στα νεφρά.
Αν και τα άτομα με διαγνωσμένο πρόβλημα νεφρικής λειτουργίας χρειάζεται να παρακολουθούν την πρόσληψη πρωτεΐνης, δε φαίνεται να ισχύει κάτι τέτοιο για τον υγιή πληθυσμό. Πολλές μελέτες με ημερήσια κατανάλωση πρωτεΐνης που έφτανε μέχρι και τα 3γρ / κιλό σωματικού βάρους δεν έδειξαν καμία επιβάρυνση στη λειτουργία των νεφρών.
Μύθος Νο5: Το κόκκινο κρέας αυξάνει τον κίνδυνο παθήσεων της καρδιάς, διαβήτη τύπου ΙΙ και καρκίνου.
Αν και η καθημερινή κατανάλωση μεγάλης ποσότητας επεξεργασμένου κρέατος (αλλαντικά, λουκάνικα, παστά και καπνιστά κρέατα ) έχει συνδεθεί με την εμφάνιση κάποιων μορφών καρκίνου, κάτι τέτοιο δε φαίνεται να ισχύει για τα υπόλοιπα ανεπεξέργαστα κρέατα. Δύο πολύ μεγάλες μελέτες 1.000.000 και 400.000 ατόμων δεν έδειξαν καμία σχέση μεταξύ της κατανάλωσης ανεπεξέργαστου κρέατος και καρκίνου, καρδιαγγειακών ή διαβήτη τύπου ΙΙ.
Μύθος Νο6: Η κατανάλωση φαγητού αργά το βράδυ θα οδηγήσει σε αύξηση βάρους.
Αυτό που θα οδηγήσει σε αύξηση βάρους δεν είναι το μεγάλο βραδινό αλλά η μεγάλη πρόσληψη θερμίδων μέσα στη μέρα. Επομένως κάποιος που προσέχει το βάρος του θα πρέπει να προσέχει τη συνολική ενεργειακή τοη πρόσληψη και όχι ένα μεμονωμένο γεύμα. Σίγουρα όμως ένα μεγάλο βραδινό γεύμα κοντά στην ώρα του ύπνου θα δυσκολέψει τη διαδικασία της πέψης ενώ θα επιβαρύνει και την καρδιακή λειτουργία.
Μύθος Νο7: Το αλάτι είναι κακό για όλους και πρέπει να το αποφεύγουμε.
Είναι γνωστό ότι η αυξημένη πρόσληψη αλατιού αυξάνει την αρτηριακή πίεση σε άτομα ευαίσθητα σε αυτό λόγω γονιδιακής μετάλλαξης (salt sensitive hypertension). Κάτι τέτοιο δε φαίνεται να ισχύει και πάλι για τον υγιή πληθυσμό. Παρόλα αυτά, επειδή η υψηλή πρόσληψη αλατιού μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα στα νεφρά και σε πτώση της νοητικής λειτουργίας, καλό θα ήταν να περιορίζεται η πρόσληψη του σε υπερβολικές ποσότητες.
Μύθος Νο8: Η κατανάλωση γαλακτοκομικών κάνει κακό στην υγεία των οστών.
Σύμφωνα με τη θεωρία της αλκαλικής δίαιτας η πρωτεΐνη των γαλακτοκομικών κάνει το PH του αίματος όξινο οπότε ο οργανισμός αποσπά ασβέστιο από τα οστά για να ισορροπήσει το PH, με αποτέλεσμα την εμφάνιση οστεοπόρωσης σε βάθος χρόνου. Κάτι τέτοιο φυσικά δεν ισχύει, αντίθετα τα γαλακτοκομικά λόγω της υψηλής συγκέντρωσης τους σε ασβέστιο και φώσφορο ενισχύουν την υγεία των οστών. Ακόμη η υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνη τους όχι μόνο δε βλάπτει τα οστά αλλά βελτιώνει την υγεία τους σε όλα τα ηλικιακά γκρουπ.
Αναφορές:
- https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/202339
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9155494
- https://www.bmj.com/content/346/bmj.e8539
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22037012
- https://jissn.biomedcentral.com/articles/10.1186/1550-2783-1-1-45
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20479151
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21540747
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2294135
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12569258
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21102327