Τροφές με υψηλές συγκεντρώσεις φυτοφαρμάκων

2018-11-01

Γράφει ο Παπακωνσταντίνου Θεόδωρος

Πολλές μελέτες έχουνε συνδέσει την υψηλή πρόσληψη φρούτων και λαχανικών με καλύτερους δείκτες υγείας τόσο σε σωματικό όσο και σε πνευματικό επίπεδο. Λόγω όμως της μαζικής παραγωγής για την κάλυψη των αναγκών πολλές φορές στη διαδικασία της παραγωγής χρησιμοποιούνται φάρμακα για τη βελτίωση των καλλιεργειών, κάποια από τα οποία σχετίζονται με αρνητικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία.

Σχετικά με τα φυτοφάρμακα πρέπει να τονιστεί ότι για τα περισσότερα από αυτά υπάρχουν όρια ασφαλείας στη συγκέντρωση που ανιχνεύονται στα διάφορα τρόφιμα, κάτω από τα οποία δε θεωρούνται επιβλαβή για την ανθρώπινη υγεία. Παρόλα αυτά απαιτούνται επιπλέον μελέτες παρακολούθησης με στόχο την εξαγωγή πιο ασφαλών συμπερασμάτων.

Σύμφωνα με τον οργανισμό EWG (Environmental Working Group) στα παρακάτω φρούτα και λαχανικά ανιχνεύθηκαν τα υψηλότερα ποσοστά φυτοφαρμάκων (τα φυτοφάρμακα κυρίως υπεύθυνα για τα κατάλοιπα περιελάμβαναν κυρίως τρία μυκητοκτόνα και ένα εντομοκτόνο που ονομάζεται περμεθρίνη, και συνδέεται με σπασμούς και επιληπτικές κρίσεις στα νευρικά συστήματα ζώων και εντόμων).

Αναλυτικότερα:

Φράουλες. Οι φράουλες αποτελούνε το φρούτο με τα μεγαλύτερα ποσοστά υπολείμματος φυτοφαρμάκων. Συγκεκριμένα στο 1/3 των δειγμάτων που ελέγχθηκαν, ανιχνεύτηκαν περισσότερα από 10 διαφορετικά φυτοφάρμακα.
Σπανάκι. Σε ποσοστό άνω του 90% των δειγμάτων ανιχνεύθηκε η ουσία περμεθρίνη με ισχυρή νευροτοξική δράση.
Νεκταρίνια. Πάνω από το 90% των δειγμάτων περιείχε υπόλειμμα από τουλάχιστον ένα φυτοφάρμακο (σε κάποια δείγματα έφτανα μέχρι και τα 15).
Μήλα. Και εδώ το ποσοστό ανίχνευσης είναι μεγαλύτερο του 90% σε όσα δείγματα ελέγχθηκαν. Επιπλέον στα περισσότερα δείγματα ανιχνεύτηκε η ουσία διφενυλαμίνη ή οποία είναι απαγορευμένη προς χρήση στην Ευρωπαϊκή ένωση.
Σταφύλια. Σε ποσοστό 95% τα δείγματα σταφυλιού περιείχαν τουλάχιστον ένα φυτοφάρμακο.
Ροδάκινα. Πάνω από 99% των δειγμάτων περιείχαν τουλάχιστον τέσσερα διαφορετικά φυτοφάρμακα.
Κεράσια. Υψηλό ποσοστό ανίχνευσης με τουλάχιστον πέντε διαφορετικά φυτοφάρμακα (κάποια από τα οποία είναι απαγορευμένα στην Ευρωπαϊκή Ένωση).
Αχλάδια. 50% των δειγμάτων βρέθηκαν μολυσμένα με τουλάχιστον 4 ή 5 διαφορετικά φάρμακα.
Ντομάτες. Τουλάχιστον 4 διαφορετικά φυτοφάρμακα ανιχνεύθηκαν σε ντομάτες συμβατικών καλλιεργειών.
Σέλινο. Βρέθηκαν υπολείμματα σε ποσοστό 95% επί των δειγμάτων που ελέγχθηκαν.
Πατάτες. Αποτελούν ένα από τα τρόφιμα με υψηλή συγκέντρωση φαρμάκων. Η επαφή τους με το χώμα κάνει ακόμα πιο εύκολη τη μεταφορά φαρμάκων σε αυτές.
Πιπεριές. Περιέχουν μικρότερες συγκεντρώσεις φαρμάκων σε σχέση με άλλα φρούτα και λαχανικά. Παρόλα αυτά κάποια από αυτά που ανιχνεύθηκαν χαρακτηρίζονται από μεγάλη τοξικότητα.

Υπάρχουνε τρόποι προστασίας από τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στις καλλιέργειες;

Παρά τις υψηλές συγκεντρώσεις φαρμάκων που μπορεί να ανιχνευθούν σε κάποια τρόφιμα, υπάρχουνε και ορισμένοι απλοί τρόποι με τους οποίους μπορεί κάποιος να μειώσει τις συγκεντρώσεις τους στα διάφορα φρούτα και λαχανικά πριν τα καταναλώσει.

Σε αυτούς περιλαμβάνονται:

Ξέπλυμα με κρύο νερό και ταυτόχρονο τρίψιμο με μαλακή βούρτσα.
Πλύσιμο με μείγμα μαγειρικής σόδας και νερού.
Καθάρισμα φλούδας φρούτων και των πάνω φύλλων των λαχανικών όταν αυτό είναι εφικτό.
Βράσιμο λαχανικών και φρούτων όταν αυτό είναι εφικτό.
Μπλανσάρισμα φρούτων και λαχανικών (πέρασμα από ζεστό σε κρύο νερό).